In deze derde nieuwsbrief informeren we u graag over de laatste ontwikkelingen op het gebied van inkoop van juridische dienstverlening door gemeenten.

Als we het hebben over juridische kwaliteit, dan denken we vaak in eerste instantie aan de kwaliteit van de juridische medewerkers die bij de eigen organisatie in dienst zijn. Naar schatting zijn er vele duizenden academische en HBO-juristen werkzaam binnen gemeenten. Maar die juridische kwaliteit komt in de knel, wanneer een gemeente tot de conclusie komt het zelf niet meer aan te kunnen. Veel voorkomende oorzaken of redenen: er is een capaciteitsprobleem; soms is er geen tijd voor verdieping; er is behoefte aan een second opinion.

Veel gemeenten doen dan een beroep op externe juridische dienstverlening. De juridische diensten betreffen in hoofdzaak diensten verricht door de advocatuur, het inkopen van juridische capaciteit voor de afhandeling van bezwaar- en beroepschriften en interim-management. Een grove  schatting van de markt is honderd miljoen in de klassieke advocatuur, naast andere vormen van dienstverlening. Alle reden om zorgvuldig om te gaan met het kiezen van een externe partij.

Het besluit om voor een externe partij te kiezen, verloopt niet altijd volgens een duidelijk proces. Welke afwegingen komen aan bod? Wie betrekken we daarbij? Is er een checklist? Zullen we aanbesteden of kan het op een andere manier? Welke aanbieders hebben specialisten in huis? Hoe formuleren we een heldere vraagstelling?

De VJK heeft daarom besloten een handreiking voor gemeenten op te stellen. De opdracht hiervoor is gegeven aan bureau Public Procurement Research Centre (PPRC), onder leiding van professor Jan Telgen.

De handreiking zal inhoudelijk gericht zijn op inkopers en juristen in het lokaal bestuur, waarbij geen specifieke kennis wordt verondersteld. De handreiking beoogt niet te voorzien in deze kennis (dus geen “opleiding aanbestedingsrecht”), maar is bedoeld als praktisch hulpmiddel. Deze handreiking helpt inkopers en juristen om ook zonder specifieke kennis van aanbestedingsrecht en/of verschillende rechtsgebieden een aanbesteding voor juridische dienstverlening vorm te geven.

In de handreiking zullen diverse onderwerpen aan de orde komen, zoals een beschrijving van de markt van juridische dienstverlening, het juridisch kader voor externe inhuur en een beschrijving van de huidige praktijk. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden voor het inschakelen van een externe partij: welke soorten overeenkomsten zijn mogelijk; welke inkoopprocedures zijn er en welke kwaliteits- en gunningscriteria kunnen worden gehanteerd.

Het belangrijkste is dat de handreiking een hulpmiddel wil zijn bij het maken van een keuze, bijvoorbeeld: 

 

• In welke situatie en voor welk soort juridische dienstverlening is welke mogelijkheid toegestaan of een goede keuze?
• Is verlenging van contracten een goede keuze?
• Overgaan tot inkopen van extra specialistische kennis of gespecialiseerde advocaat naast gesloten overeenkomsten?
• Kiezen voor “de vent in plaats van de tent”?
• Omgaan met uurtarieven.

Voor het opstellen van de handreiking worden zoveel mogelijk bronnen benut. De belangrijkste informatie wordt verkregen uit interviews bij deskundigen en stakeholders op het terrein van de juridische dienstverlening.

Zo worden een aantal grote, middelgrote en kleine gemeenten die lid zijn van de VJK geïnterviewd, alsmede vertegenwoordigers van relevante grote en kleine aanbieders van juridische dienstverlening.

Naar verwachting zal de Handreiking inkoop van juridische dienstverlening in het voorjaar van 2021 verschijnen. De VJK is voornemens hier een studiedag aan te wijden.

Mocht u zich nog niet hebben aangemeld voor ons online congres op 27 november, dan kan dat nog via deze link.

In de decembereditie leest u onder andere meer over de onderstaande onderwerpen:

• Terugblik online congres Weerbare democratie 27 november;
• Updates uit onderzoeken
• Vooruitblik activiteitenagenda 2021